ฟิวส์ (Fuse) เป็นอุปกรณ์นิรภัยที่สำคัญในระบบไฟฟ้า ทำหน้าที่ป้องกันความเสียหายต่ออุปกรณ์ไฟฟ้าและสายไฟจากกระแสไฟเกินและไฟฟ้าลัดวงจร โดยฟิวส์จะทำงานตัดวงจรไฟฟ้าเมื่อกระแสไฟไหลผ่านเกินค่าที่กำหนดไว้ ซึ่งในการนำไปใช้งานนั้น มือใหม่อาจสงสัยว่า ฟิวส์มีกี่ชนิด และแต่ละแบบมีคุณสมบัติและการนำไปใช้งานอย่างไร ใครอยากรู้ มาหาข้อมูลเพิ่มเติมกันได้เลยในบทความนี้
ฟิวส์มีกี่ชนิด?
ฟิวส์มีหลายประเภท ขึ้นอยู่กับการใช้งาน วัสดุที่ใช้ และลักษณะการทำงาน แต่ฟิวส์มีกี่ชนิดนั้น เราขออธิบาย ดังนี้
- ฟิวส์แบบเกลียว (Cartridge Fuse)
- เป็นฟิวส์ที่ใช้กันทั่วไป
- มีลักษณะเป็นแท่งโลหะบรรจุในตลับพลาสติก
- มีเกลียวสำหรับขันเข้ากับฐานฟิวส์
- มีหลายขนาด ขึ้นอยู่กับค่ากระแสไฟที่รองรับ
- เหมาะสำหรับใช้งานในบ้าน อาคาร และอุปกรณ์ไฟฟ้าทั่วไป
- ฟิวส์แบบแผ่น (Blade Fuse)
- มีลักษณะเป็นแผ่นโลหะบาง
- มีขาสองข้างสำหรับเสียบเข้ากับฐานฟิวส์
- มีหลายขนาด ขึ้นอยู่กับค่ากระแสไฟที่รองรับ
- เหมาะสำหรับใช้งานในรถยนต์ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และอุปกรณ์ที่มีพื้นที่จำกัด
- ฟิวส์แบบ NH (NH Fuse)
- มีลักษณะคล้ายฟิวส์แบบเกลียว แต่มีขนาดใหญ่กว่า
- มีค่ากระแสไฟที่รองรับสูง
- เหมาะสำหรับใช้งานในอุตสาหกรรม โรงงาน และระบบไฟฟ้าขนาดใหญ่
- ฟิวส์แบบ HRC (HRC Fuse)
- มีลักษณะคล้ายฟิวส์แบบ NH แต่มีประสิทธิภาพการตัดวงจรที่สูงกว่า
- มีค่ากระแสไฟที่รองรับสูง
- เหมาะสำหรับใช้งานในระบบไฟฟ้าที่มีความเสี่ยงสูง
- ฟิวส์แบบรีเซ็ตได้ (Resettable Fuse)
- เป็นฟิวส์ที่สามารถใช้งานซ้ำได้
- เมื่อกระแสไฟเกิน ฟิวส์จะตัดวงจร
- สามารถรีเซ็ตฟิวส์ได้โดยกดปุ่มหรือโยกสวิตช์
- เหมาะสำหรับใช้งานในอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
วิธีการใช้งานฟิวส์
ได้รู้กันไปแล้วว่า ฟิวส์มีกี่ชนิด และมีลักษณะการใช้อย่างไร แต่ก่อนการใช้งาน ยังมีเรื่องควรรู้เกี่ยวกับการใช้งานและข้อควรรังวังที่ต้องศึกษาเอาไว้ด้วย ดังนี้
- เลือกฟิวส์ให้เหมาะสมกับการใช้งาน โดยต้องพิจารณาค่ากระแสไฟที่รองรับ
- ติดตั้งฟิวส์ให้แน่นในฐานฟิวส์
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่าฟิวส์อยู่ในสภาพดี ไม่ชำรุด
- ห้ามใช้ฟิวส์ที่มีค่ากระแสไฟเกินกว่าที่อุปกรณ์ไฟฟ้ารองรับ
- ห้ามเปลี่ยนฟิวส์ด้วยมือเปล่า ควรใช้คีมหรือเครื่องมือที่เหมาะสม
ข้อควรระวัง
- ฟิวส์เป็นอุปกรณ์ที่ใช้แล้วทิ้ง ไม่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้
- ห้ามใช้ฟิวส์ที่มีขนาดหรือค่ากระแสไฟไม่ตรงกับอุปกรณ์ไฟฟ้า
- ห้ามใช้ฟิวส์ที่ชำรุดหรือเสียหาย
- ห้ามเปลี่ยนฟิวส์ขณะที่มีกระแสไฟไหลผ่าน
รู้ครบเรื่องฟิวส์มีกี่ชนิดกันไปแล้ว และเราควรจำเอาไว้เสมอว่า ฟิวส์เป็นอุปกรณ์นิรภัยที่สำคัญในระบบไฟฟ้า ควรเลือกฟิวส์ให้เหมาะสมกับการใช้งาน และติดตั้งให้ถูกวิธี เพื่อป้องกันความเสียหายต่ออุปกรณ์ไฟฟ้าและสายไฟจากกระแสไฟเกินและไฟฟ้าลัดวงจร